Wprowadzenie

Wraz z początkiem 2023 roku weszło w życie szereg zmian w systemie emerytalnym w Polsce. Zmiany te dotyczą zarówno wysokości świadczeń, jak i zasad ich przyznawania. W niniejszym artykule przedstawiamy najważniejsze z nich, które mogą wpłynąć na sytuację finansową obecnych i przyszłych emerytów.

Waloryzacja emerytur

Jedną z najważniejszych zmian wprowadzonych w 2023 roku jest waloryzacja świadczeń emerytalnych. Zgodnie z zapowiedziami rządu, od marca 2023 roku emerytury wzrosną o co najmniej 13,8%. Jest to jedna z największych waloryzacji w ostatnich latach, co jest związane z wysoką inflacją odnotowaną w poprzednim roku.

Oznacza to, że minimalna emerytura wzrośnie z 1338,44 zł do około 1523,00 zł brutto. Warto pamiętać, że waloryzacja dotyczy wszystkich świadczeń emerytalno-rentowych, w tym również rent rodzinnych, rent z tytułu niezdolności do pracy oraz emerytur pomostowych.

Zmiany w wieku emerytalnym

W 2023 roku nie wprowadzono zmian w ustawowym wieku emerytalnym, który wynosi nadal 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Jednakże, warto zauważyć, że rząd rozpoczął dyskusję na temat potencjalnych zmian w przyszłości, związanych z demograficznym starzeniem się społeczeństwa i rosnącymi kosztami systemu emerytalnego.

Według ekspertów, w perspektywie najbliższych lat możliwe są zmiany idące w kierunku zrównania wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn lub wprowadzenia mechanizmów zachęcających do dłuższej aktywności zawodowej.

Emerytury stażowe

W 2023 roku kontynuowane są prace nad wprowadzeniem tzw. emerytur stażowych, które miałyby przysługiwać osobom o odpowiednio długim stażu pracy, niezależnie od wieku. Obecnie proponuje się, aby prawo do emerytury stażowej przysługiwało kobietom, które mają co najmniej 35 lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz mężczyznom z co najmniej 40-letnim stażem.

Warto jednak zaznaczyć, że na ten moment są to jedynie propozycje, a ostateczny kształt przepisów może ulec zmianie. Projekty ustaw dotyczących emerytur stażowych są obecnie na etapie konsultacji społecznych.

Zmiany w 13. i 14. emeryturze

W 2023 roku kontynuowane będą wypłaty dodatkowych świadczeń emerytalnych, czyli tzw. 13. i 14. emerytury. Trzynasta emerytura jest gwarantowana ustawowo i będzie wypłacana w wysokości najniższej emerytury po waloryzacji, czyli około 1523,00 zł brutto.

Natomiast w przypadku czternastej emerytury rząd zapowiedział, że będzie ona nadal wypłacana, jednak jej wysokość i zasady przyznawania mogą ulec zmianie. W 2022 roku "czternastka" wynosiła 1338,44 zł brutto i była wypłacana z uwzględnieniem zasady "złotówka za złotówkę" osobom, których podstawowe świadczenie nie przekraczało 4188,44 zł brutto.

Zmiany w składkach ZUS dla przedsiębiorców

Od stycznia 2023 roku wzrosła podstawa wymiaru składek ZUS dla przedsiębiorców. Dla osób prowadzących działalność gospodarczą oznacza to wyższe składki na ubezpieczenie społeczne, w tym emerytalne.

Nowa podstawa wymiaru składek wynosi 4161,00 zł, co oznacza, że miesięczna składka emerytalna dla przedsiębiorcy wynosi około 812,23 zł. Jest to wzrost o ponad 12% w porównaniu do roku 2022.

Program "Mama 4 plus"

Program "Mama 4 plus" (rodzicielskie świadczenie uzupełniające) został utrzymany w 2023 roku. Jest to świadczenie skierowane do osób, które wychowały co najmniej czworo dzieci i z tego powodu nie mogły podjąć pracy zarobkowej lub z niej zrezygnowały, co skutkowało brakiem prawa do emerytury lub jej bardzo niską wysokością.

W 2023 roku świadczenie to będzie wynosić 1523,00 zł brutto, czyli tyle, ile wynosi minimalna emerytura po waloryzacji.

Podsumowanie

Zmiany wprowadzone w systemie emerytalnym w 2023 roku mają na celu poprawę sytuacji finansowej emerytów, szczególnie w obliczu rosnącej inflacji. Wyższa waloryzacja oraz kontynuacja dodatkowych świadczeń, takich jak 13. i 14. emerytura, to główne instrumenty wsparcia.

Jednocześnie warto pamiętać, że system emerytalny w Polsce stoi przed długoterminowymi wyzwaniami związanymi ze starzeniem się społeczeństwa i niskim przyrostem naturalnym. Dlatego też kluczowe znaczenie ma indywidualne planowanie emerytury i gromadzenie dodatkowych oszczędności w ramach III filaru zabezpieczenia emerytalnego.

W ESPPLEX oferujemy profesjonalne doradztwo w zakresie planowania emerytalnego i optymalizacji świadczeń. Zapraszamy do kontaktu, aby omówić, jak najlepiej wykorzystać zmiany wprowadzone w 2023 roku do poprawy swojej przyszłej sytuacji finansowej.